تقوی بنیان بهداشت روانی
آنچه همیشه ذهن بشر را متوجه خود کرده و در طول تاریخ او را به تلاش و تفکر واداشته است، معرفت نفس یا خودشناسی است. انسان در شناختن خود، گاه به راه درست و گاه به نادرست گام نهاده است. او هنگامی که خویشتن را در خویش جستجو کرده و با نور خدائی همراه با پیامبران هدایتگرش در این راه گام نهاده، به مقام نفس مطمئنه دست یازیده است، اما آن هنگام که غافل از خویشتن خویش بوده و با پیروی از نفس اما ره این راه را پیموده است، گمراه و سرگردان است.
ادیان الهی و از جمله اسلام، در طی قرون متمادی با القای نوعی طرز تفکر، زندگی فردی و اجتماعی میلیاردها انسان را در نقاط مختلف جغرافیایی اداره کردهاند و در حال حاضر نیز این کار را انجام میدهند. بررسی روشی که این ادیان در برخورد با انسان ها مورد استفاده قرار دادهاند و توجه به بعد اختصاصی در روان انسان ها که پذیرش این آموزشها را امکانپذیر ساخته است، میتواند منجر به کشف دستگاه روانشناسی خاصی گردد که اصول آن، در کارهای روزانه روانشناسی، رواندرمانی و بهداشت روانی به ما کمک نماید.
بهداشت روانی(Mental health) از دو کلمه Mental به معنای مغزی، فکری، روانی، معنوی، روحی و health به معنای بهبودی، مزاج، حال، سلامت، سلامتی، تندرستی شکل گرفته است. این اصطلاح در کتاب های روان شناسی به معنای احساس آرامش و امنیت درون و به دور بودن از حالت هایی هم چون اضطراب و افسردگی به کار می رود. گری گوری (2004) در تعریف بهداشت روانی می گوید: «بهداشت روانی عبارت است از داشتن توانایی همکاری، تعاون، صمیمیت، روابط دوستانه با دیگران، ابراز احساسات، آگاهی از خود و جهان اطراف و سازگاری با مشکلات زندگی.»
این تعریف را روان شناسان از بهداشت روانی عرضه کرده اند. ولی بهداشت روانی از منظر اسلام به معنای ادراک دقیق واقعیت، خود آگاهی، رویش رضای حق در زندگی، اشراق عارفانه، تعادل بین جنبه های مختلف وجود انسان و دوری از گناه است. که این ویژگی ها به درک مطلوب زندگی بسیار کمک می کند.
محسن محمدکریمی