شهر، حاشیه و عوامل مرتبط با پدید آورنده آن
حاشیهنشینی از پیامدهای توسعه نامتوازن و نامنظم در نظام شهرنشینی است. بیش از 60 درصد از جمعیت جهان در شهرها سکونت دارند. بسیاری از مسائل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در کشورهای در حال توسعه ناشی از رشد و گسترش نابسامان نظام‌ها و فضاهای شهرنشینی بوده است. در روند توسعه شهرنشینی بهویژه بعد از اصلاحات ارضی در ایران با دگرگونی ساختار اجتماعی و اقتصادی سنتی، توزیع نابرابر منابع و تسهیلات در فضاهای منطقه‌ای گسترش یافته است که با وضع مناسبات نوین اجتماعی، زمینه ساز شکلگیری ساختار نافرم و بدشکل از توسعه بوده‌ایم. محدوده‌هایی بدون تسهیلات و خدمات شهری یا با تسهیلات و خدمات شهری اندک ایجاد شد (زاهدانی 1369، 25). زمانی که ساختار کلان در توزیع سرمایه با ایجاد نابرابری، برخی از فضاهای منطقه‌ای مثل روستاها و شهرهای کوچک را محروم می‌نماید. به خلق پاره‌ای از نظام‌های وابسته، حاشیه‌ای غیررسمی، عقب مانده، سکونتگاه‌های غیررسمی، و مهاجر دامن می‌زند. اصولاً حاشیهنشینی نوعی بیسامانی فضایی- اجتماعی است که به شکل مستمر اصول و راهبردهای توسعه پایدار جامعه را به چالش می‌کشد.
عطااله عرفانی
